Περισσότερο από το 50% των γυναικών και το 20% των ανδρών πάσχουν από φλεβική ανεπάρκεια.
Οι χρόνιες παθήσεις των φλεβών είναι:
Αίσθημα βάρους στα πόδια, αίσθημα πόνου με μη ορατά ή ψηλαφητά σημεία, δικτυωτές φλεβεκτασίες, κιρσοί, οιδήματα των φλεβών χωρίς τροφικές αλλοιώσεις δέρματος, τροφικές αλλοιώσεις δέρματος με έλκος που επουλώνεται ή που δεν επουλώνεται.
Η επιστροφή του φλεβικού αίματος των κάτω άκρων προς την καρδιά πραγματοποιείται από τις επιπολής φλέβες προς τις εν τω βάθει φλέβες.
Για να αντισταθμιστούν οι δυνάμεις που αντιτίθενται στην επιστροφή του αίματος (η βαρύτητα, η διαστολή των φλεβών, η πίεση που προκαλείται από την άσκηση…) και για να διευκολυνθεί αυτή η επιστροφή του φλεβικού αίματος, πολλαπλά συστήματα συμμετέχουν, ανάμεσα στα οποία:
Το πελματιαίο φλεβικό πλέγμα του Lejars, το οποίο εξαρτάται από την στατική του πέλματος και τη βάδιση, η μυϊκή δραστηριότητα της κνήμης η οποία λειτουργεί ως αντλία και η αναπνευστική αντλία στο επίπεδο του γαστρικού διαφράγματος.
Επιπλέον, οι βαλβίδες στο εσωτερικό των φλεβών κατευθύνουν τη ροή του αίματος και εμποδίζουν την επιστροφή του προς τα πίσω.
Κατά τη διάρκεια της φλεβικής ανεπάρκειας, τα τοιχώματα των φλεβών χάνουν την ελαστικότητά τους, οι βαλβίδες δυσλειτουργούν, δημιουργώντας έτσι μία επιστροφή του αίματος των εν τω βάθει φλεβών προς τις επιπολής φλέβες και μία αύξηση της φλεβικής πίεσης.
Βαριά Πόδια – Τα συμπτώματα
Βραχυπρόθεσμα, ο ασθενής αισθάνεται τα πόδια του βαριά και πρησμένα.
Τα συμπτώματα αυτά επιδεινώνονται με την παρατεταμένη ορθοστασία, καθώς και με τη ζέστη ή ακόμα κατά τη διάρκεια των ημερών που εμφανίζεται η περίοδος στις γυναίκες.
Επίσης, συχνές είναι και οι νυχτερινές κράμπες στις κνήμες, καθώς και η εμφάνιση κιρσών και φλεβίτιδας που είναι συνήθως ασυμπτωματικά, αλλά αποτελούν δυσάρεστη εμπειρία διότι είναι αντιαισθητικά.
Παράγοντες κινδύνου:
Η κληρονομικότητα, η ηλικία, τα περιττά κιλά, η καθιστική ζωή, το γυναικείο φύλο, τα επαγγέλματα που έχουν παρατεταμένη ακινησία, σε όρθια ή καθιστή θέση (για παράδειγμα τα επαγγέλματα του κομμωτή, της εστίασης…), οι διαδοχικές κυήσεις, η εμμηνόπαυση…
Οι κιρσοί είναι τον περισσότερο καιρό πρωτοπαθείς, αλλά μπορούν να είναι επίσης δευτεροπαθείς (κατά κύριο λόγο το μεταθρομβωτικό σύνδρομο).
Αξίζει να σημειωθεί ότι η ένταση των συμπτωμάτων δεν είναι ανάλογη του όγκου των κιρσών.
Μακροπρόθεσμα, παρατηρούνται καταρχήν τροφικές αλλοιώσεις του δέρματος.
Μεταξύ αυτών που είναι αναστρέψιμες:
Η δερματίτιδα εκ στάσεως ή φλεβικό έκζεμα (δέρμα ξηρό που προκαλεί φαγούρα) και μεταξύ αυτών που είναι μη αναστρέψιμες: η υποδερματίτιδα λόγω φλεβικής στάσης και η λευκή ατροφία.
Το έλκος εμφανίζεται στα τελευταία στάδια:
Είναι μία πληγή με απώλεια ιστού, η οποία δεν επουλώνεται καλά.
Η σοβαρότητά του εξαρτάται από την εντόπισή του, το μέγεθός του, το βάθος του, την ύπαρξη μόλυνσης ή όχι, την όψη του δέρματος στα όριά του, αν είναι επώδυνο ή όχι.
Συχνά προκαλεί σημαντική διαταραχή στην ποιότητα ζωής.
Μεταξύ των επιπλοκών της φλεβικής ανεπάρκειας, αναφέρονται οι επιπλοκές που προκαλούν θρόμβωση και οι επιπλοκές που προκαλούν αιμορραγίες.
Πότε να επισκεφτούμε τον γιατρό
Μία επίσκεψη στον γιατρό είναι απαραίτητη, στην αρχή της πάθησης, για να τεθεί η διάγνωση και αργότερα σε περίπτωση επιδείνωσης των συμπτωμάτων.
Επίσης, σε περίπτωση αιμορραγίας από μία φλέβα, εμφάνισης σημείων φλεβικής θρόμβωσης, αν τα πόδια πρήζονται πολύ ή ασυνήθιστα, εάν το δέρμα παίρνει χρώμα, γίνεται ξηρό και προκαλεί φαγούρα καθώς και εάν αυξάνεται η δυσφορία.
Να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στα σημεία που χρήζουν έκτακτης βοήθειας.
Οι συμβουλές στους ασθενείς
– Περιορίστε την παρατεταμένη ακινησία.
Στην περίπτωση που εργάζεστε, κάντε συστηματικά ασκήσεις κάμψης και διάτασης των αστραγάλων για μερικά λεπτά.
Όταν κάθεστε να αποφεύγετε το σταυροπόδι.
– Κάνετε συχνά μια φυσική άσκηση για τις κνήμες και κάνει τους μύες να δουλεύουν σε συγχρονισμό με τις αναπνευστικές κινήσεις, π.χ. περπάτημα, ποδήλατο, κολύμβηση…
Αποφεύγετε τα βίαια αθλήματα!
Μπορείτε να κάνετε κάποιες μικρές ασκήσεις.
Π.χ. ανυψώστε το γόνατο προς το στήθος σε όρθια θέση με αρκετές επαναλήψεις, τοποθετήστε μια μπάλα κάτω από το πόδι και αφήστε τη να κυλίσει κινώντας το πόδι κυκλικά, κινήστε τα πόδια σε καθιστή ή ύπτια θέση σαν να κάνετε πετάλι…
– Ανυψώνετε τα πόδια κατά την ανάπαυση.
– Αποφεύγετε τα υπερβολικά στενά ρούχα, τα πολύ στενά παντελόνια, τα πολύ ψηλά τακούνια που ελαττώνουν τη λειτουργία των μυών ως αντλία και τα πολύ χαμηλά υποδήματα που τραυματίζουν την καμάρα των πελμάτων.
– Φοράτε προϊόντα διαβαθμισμένης συμπίεσης των φλεβών τύπου κάλτσες μέχρι το γόνατο, κάλτσες πάνω από το γόνατο, καλσόν… (ιδιαίτερα αυτοί που ταξιδεύουν ώρες).
– Αποφεύγετε την έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες (σάουνα, χαμάμ, θερμά λουτρά, αλλά και την έκθεση στον ήλιο…).
– Κατά τη διάρκεια του καύσωνα, να ρίχνετε κρύο νερό στα πόδια, με κατεύθυνση από τις κνήμες μέχρι τους μηρούς.
– Φροντίστε το βάρος σας, διώχνοντας τα περιττά κιλά.
– Τρώτε φρούτα και λαχανικά πλούσια σε αντιοξειδωτικά, πίνετε πολύ νερό και περιορίσετε το αλάτι.
ΤΑ ΒΟΗΘΗΤΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ
Η διαβαθμισμένη συμπίεση
Η αρχή της συμπίεσης είναι η εφαρμογή ελεγχόμενης μηχανικής πίεσης με κλιμακωτή διαβάθμιση από την κνήμη, με κατεύθυνση την κορυφή του ποδιού.
Αυτή η πίεση μετριέται σε χιλιοστά Υδραργύρου (mmHg).
Η συμπίεση διευκολύνει την επιστροφή του αίματος από τις φλέβες, μειώνει τη φλεβική πίεση και τη διαστολή των φλεβών, εμποδίζει τη στάση του αίματος στις φλέβες και την καταστροφή των φλεβικών τοιχωμάτων.
Παράλληλα, μειώνει τον όγκο του άκρου και βελτιώνει την αποτελεσματικότητα των μυών της κνήμης ως αντλία κατά τη διάρκεια της βάδισης.
Δρα επίσης στη δερματική και λεμφική κυκλοφορία των τριχοειδών αγγείων.
Οι ιατρικές κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης (τρία είδη):
Κάλτσες κάτω από το γόνατο, κάλτσες πάνω από το γόνατο ή καλσόν), ασκούν διαβαθμισμένη πίεση από την κνήμη προς το μηρό.
Και οι τρεις τύποι είναι το ίδιο αποτελεσματικοί. Η επιλογή γίνεται συχνά με βάση την προτίμηση του ασθενούς και την ευκολία χρήσης.
Βάσει της πίεσης που ασκείται στο επίπεδο του αστράγαλου, οι κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης χωρίζονται σε 4 βαθμίδες ανάλογα με την πίεση της συμπίεσης:
Βαθμίδα Ι (η πιο αδύναμη: 10-15 mmHg), βαθμίδα 2 (15,1 μέχρι 20 mmHg), βαθμίδα 3 (20,1 έως 36mmHg) και βαθμίδα 4 (η πιο ισχυρή: άνω των 36 mmHg).
Οι ενδείξεις είναι διαφορετικές ανάλογα με τη βαθμίδα.
Μία κάλτσα διαβαθμισμένης συμπίεσης τοποθετείται το πρωί κατά την έγερση ή εάν αυτό δεν είναι δυνατό, μετά από ανύψωση των ποδιών για μερικά δεκάλεπτα.
Τα τονωτικά της φλεβικής κυκλοφορίας
Τα φάρμακα, τονωτικά της φλεβικής κυκλοφορίας, αποτελούν μία ετερογενή ομάδα φαρμάκων, φυτικής, ημισυνθετικής ή συνθετικής προέλευσης.
Οι δράσεις που επιτυγχάνουν τα μόρια αυτά είναι κυρίως αύξηση του τόνου των φλεβών, διαμέσου ενός μηχανισμού που συνδέεται με την αδρεναλίνη, καθώς και μείωση του οιδήματος.
Τα φυσικά προϊόντα
Φυτοθεραπεία
Τα φύλλα κόκκινης αμπέλου, πλούσια σε πολυφαινόλες και φλαβονοειδή, δρουν επί της αντίστασης των τριχοειδών αγγείων.
Η λαγομηλιά (οξυμυρσίνη η ακανθώδης, Ruscus aculeatus), πλούσια σε φλαβονοειδή, έχει αγγειοσυσταλτικές ιδιότητες, προστατευτικές του κυκλοφορικού συστήματος και αντιοιδηματική δράση.
To cassis, είδος λικέρ από φραγκοστάφυλα, είναι πλούσιο σε ανθοκυανοσίδες και έχει δράση στα τριχοειδή.
Το αγριοκάστανο (Aesculus hippocastanum), περιέχει αισκίνη και αισκουλοσίδη, έχει δράση προστατευτική και τονωτική στα τοιχώματα των φλεβών, καθώς και αντιοιδηματική δράση.
Η αμαμελίδα (Hamamelis virginiana), πλούσια σε τανίνες και φλαβονοειδή, έχει ιδιότητες προστατευτικές του κυκλοφορικού συστήματος.
O μελίλωτος (Melilotus officinalis) περιέχει επίσης φλαβονοειδή.
Αρωματοθεραπεία
Αιθέριο έλαιο του δενδρολίβανου που περιέχει 1.8 κινεόλη μαζί με αιθέριο έλαιο του κυπαρισσιού για μασάζ.
Τα αιθέρια έλαια της μυρτιάς (Myrtus communis) ή της δασικής πεύκης (Pinus sylvestris) χρησιμοποιούνται εξίσου για τη φλεβική ανεπάρκεια.
Γι’ αυτούς που τα χρησιμοποιούν για μασάζ, ξεκινήστε από τον αστράγαλο προς το γόνατο.
Σταματίνα Σιαβέλη, Φαρμακοποιός
